Ammoniak

Ammoniak is een samenstelling van stikstof en waterstof met de scheikundige formule NH3. Het is een kleurloos en bijtend gas met een scherpe geur. Daarnaast is het de eenvoudigste stabiele samenstelling van deze elementen en dient het als basismateriaal voor de productie van veel commercieel belangrijke stikstofverbindingen. Ammoniak komt van nature voor in het milieu, zoals in de lucht, in de bodem en in het water. Daarnaast is ammoniak het enige gewone alkaligas (dit zijn gassen met een basis PH-waarde tussen 7 en 14). Het gas heeft een karakteristieke geur en is zeer reactief met zure gassen, waardoor het de aanwezigheid ervan kan verhullen. De wettelijke grenswaarde voor ammoniak in Nederland zijn 50ppm voor de S.T.E.L. en 20ppm voor de T.W.A.

Wat zijn de gevaren van ammoniak?

Ammoniak staat bekend als een uiterst gevaarlijke stof. Tenzij het goed wordt onderhouden, kunnen catastrofale ammoniaklekken optreden uit koelsystemen. Dit kan ernstig letsel en zelfs de dood tot gevolg hebben. Ernstige incidenten kunnen optreden wanneer leidingen zijn gescheurd of als er lekken van afdichtingen, pijpflenzen of kleppen optreden tijdens onderhoud. Ammoniak vormt zowel een giftig als een ontvlambaar risico en is bijtend in zijn vloeibare vorm. De risico’s van een gaslek zijn afhankelijk van de locatie en de grootte van het lek. Daarnaast speelt het een belangrijke rol of het lek in de binnen- of buitenlucht optreedt, gezien de kwaliteit van de ventilatie. Tot slot is het belangrijk te weten of u zich in een vochtige omgeving bevindt en of het lek een explosief of giftig risico met zich meebrengt.

Wat moet u doen als u bent blootgesteld aan ammoniak?

Blootstelling aan hoge concentraties ammoniak zal direct een branderig gevoel in de neus, keel en luchtwegen veroorzaken. In extreme gevallen kan dit zelfs fataal zijn. Werknemers die aan hoge niveaus van ammoniak zijn blootgesteld moeten onmiddellijk medische hulp inschakelen en daarnaast zo spoedig mogelijk:

•  De ogen met grote hoeveelheden water uitspoelen.
•  De huid met schoon water reinigen zodat overtollige chemicaliën worden verwijderd.
•  Alle kleding van het lichaam verwijderen die mogelijk in contact is gekomen met ammoniak.

Hoe detecteert, meet en rapporteert u over ammoniak?

Ammoniak wordt gedetecteerd met elektrochemische en katalytische sensortechnologie. Draagbare detectie, te weten single- of multigas detectoren, zullen u onmiddellijk waarschuwen voor een mogelijk gasgevaar. Daarnaast brengt de genoemde detector uw tijdgewogen gemiddelde blootstelling (TWA) aan giftige concentraties van ammoniak in kaart.

Vaste detectiesystemen kunnen een combinatie zijn van giftige en explosie detectie (afhankelijk van uw toepassing). Vaste systemen kunnen ook worden gebruikt voor procesbeheersing en ventilatiecontrole. Omdat ammoniak een lichter gas is dan lucht, kan het een giftig risico vormen op ademhalingsniveau. Het is belangrijk dat u goed nadenkt waar u de detectoren plaatst, waarbij het advies is om de detectoren dus niet te laag te plaatsen.

De juiste gasdetectie voor ammoniak

Er zijn vele soorten sensoren die worden gebruikt in de gasdetectie. De keuze van uw sensor hangt af van de volgende factoren:

• Het gas wat u wilt meten.
• De concentratie gas die u verwacht aan te treffen.
• Wilt u een draagbare of een vaste detector gebruiken?
• De aanwezigheid van andere gassen die de sensor mogelijk beïnvloeden.

Deze systemen kunnen brandbare en giftige gassen meten, melden hun aanwezigheid en activeren alarmen of apparatuur. Ammoniak is een kleverig gas dat gemakkelijk in veel materialen wordt opgenomen. Dit heeft tot gevolg dat de ammoniak detectoren speciale kalibratie en-technieken vereisen om de detectoren op juiste wijze te onderhouden.

• Draagbare detectoren;
  Worden ingezet als persoonlijke bescherming (op de man) en kunnen worden gebruikt bij overige veiligheidsdoeleinden die een draagbare monitor vereisen.
• Vast opgestelde detectie;
  Zijn effectief omdat deze kunnen worden aangesloten op ventilatie systemen.
• Controle panelen;
  Meten en rapporteren de aanwezigheid van gevaarlijke concentraties chloor. Daarnaast worden de alarmen en overige betrokken detectie door deze panelen geactiveerd. 

Waar wordt ammoniak voor gebruikt?

U kunt ammoniak aantreffen in koelingen, waterzuiveringen, NOX-verwijdering (krachtcentrales), farmaceutische producten, de chemische en halfgeleider industrie, industriële reiniging en in de pluimvee-industrie.